Stowarzyszenie Przyjaciół Bełchatowa powstało w 1991 roku i jest organizacją skupiającą sympatyków miasta. Należą do niego osoby w różnym wieku, o różnorodnych zainteresowaniach i poglądach politycznych. Ich wspólnym celem jest szeroko rozumiana działalność społeczna na rzecz naszego miasta. Do najważniejszym zadań Stowarzyszenia należą:
- aktywne uczestniczenie w życiu społecznym, kulturalnym i gospodarczym miasta i regionu;
- kształtowanie postaw patriotycznych wśród mieszkańców miasta;
- kultywowanie pamięci o wydarzeniach i osobach ważnych dla historii miasta i regionu.
Jedną z ważniejszych inicjatyw Stowarzyszenia, zakończoną pełnym sukcesem, było utworzenie Muzeum Regionalnego, które swoją siedzibę znalazło w zabytkowym dworku Hellwigów. Pierwszym dyrektorem Muzeum Regionalnego był Bogusław Dziedzic – artysta plastyk, długoletni prezes Stowarzyszenia.
Z inicjatywy i przy udziale członków Stowarzyszenia Przyjaciół Bełchatowa ufundowano m. in. następujące tablice patriotyczno-historyczne:
- tablica poświęcona pamięci Obrońców Gór Borowskich (w kościele w Grocholicach);
- tablica upamiętniająca 200-lecie uchwalenia Konstytucji 3 Maja (kościół na oś. Dolnośląskim);
- tablica ku czci poległych i pomordowanych żołnierzy AK Regionu Bełchatów (kościół przy ul. Kościuszki);
- tablica ku czci pomordowanych nauczycieli w obozach koncentracyjnych (przy Szkole Podstawowej nr 1);
- obelisk z tablicą pamiątkową w najstarszej części miasta (w Grocholicach);
- tablica poświęcona deportowanym do przymusowych robót niewolniczych w III Rzeszy (budynek Szkoły Muzycznej).
Dzięki staraniom członków Stowarzyszenia wielu bełchatowskim ulicom nadano imiona ludzi, którzy zapisali się w historii naszego miasta (np. Kaczkowscy, Hellwigowie, Włodzimierz Rodziewicz, Józef Wieczorkiewicz, Włodzimierz Szabrański, ks. Teodor Kwarto, Józef Markiewicz).
Wielu członków Stowarzyszenia zainteresowanych jest ocaleniem pamięci o ludziach, miejscach i wydarzeniach ważnych dla historii miasta. Wyrazem tych zainteresowań jest szereg publikacji dotyczących Bełchatowa. Wiele ciekawych opracowań dotyczących naszego miasta i okolicy można znaleźć w wydawanym przez organizację „Biuletynie Stowarzyszenia Przyjaciół Bełchatowa”. Autorami szeregu opracowań dotyczących historii Bełchatowa byli m. in.: Bogusław Dziedzic, Aleksander Kopytek, Jadwiga Nadana, Maria Baranowska, Stanisława Grzybowska, Mirosław Olejniczak, Władysław Kubik, Marian Wójcik, Aleksander Frączkowski, Witold Selerowicz, Janusz Nadany i wielu innych.
Stowarzyszenie Przyjaciół Bełchatowa jest inicjatorem wielu przedsięwzięć mających na celu ocalenie pamięci o historii naszego miasta. Jednym z nich jest organizowana od 2003 roku kwesta cmentarna przebiegająca pod hasłem „Ratujmy zabytki naszych nekropolii”. Dzięki datkom zbieranym corocznie w Święto Zmarłych udało się już odrestaurować kilka cennych dla historii miasta nagrobków (m. in. Jana Nepomucena Kempfiego, Tekli Kempfi, Leopolda Najsza, rodziny Czerwińskich i in.). Na odnowienie czeka jeszcze szereg innych pomników. O wyborze, które z nich powinny zostać odrestaurowane w pierwszej kolejności decydują przede wszystkim walory architektoniczne nagrobka oraz to, czy zmarły był postacią zasłużoną dla miasta.